domingo, 24 de janeiro de 2016

La Vidvineto









Urba novelo.

José de Alencar  (1829-1877) Verkisto, juristo, ĵurnalisto kaj parlamentano. Li estas unu el plej bonaj brazilaj verkistoj. Lia verkaro estas vasta,  per ĝi  J. Alencar intencis montri Brazilon kun ĝiaj popolaj kutimoj, tiel ofte  sia verko temas pri  mitoj, legendoj, tradicioj, religiaj festoj  kaj brazilaj moroj observitaj de li. Romanojn, teatraĵojn, poeziaĵojn, eseojn kaj aŭtobiografion li verkis . Lia romano "La Gvaranio" inspiris la muzikiston Carlos Gomes, kiu komponis  samnome  opero.

Bele tradukita de  Porto Carreito Neto, " La Vidvineto" estas unua brazila rakonto tradukita de Esperanto. Ĝi montras la urban vivon en Rio-de-Ĵanejro en la 18a jarcento, la sociajn kutimojn kaj la pensmanieron de tiu epoko. En la rakonto la juna Georgo  ricevis grandan heredaĵon post la forpaso de sia patro. Komence, Georgo havis helpon de zorganto, s-ro Almeida, tamen post atingi sian plenaĝecon kaj fini siajn studojn,Georgo iĝas sendependa por prizorgi sian patran heredaĵon. Dum tri jaroj li ĝuadis ĉiajn luksovoluptaĵojn havigitajn de   lia riĉaĵo, ĝis li sentiĝi komplete sola. Iam li trovas Karolinon kaj enamiĝas, tamen, en la antaŭtago de lia edziĝo li ricevas gravan novaĵon, li  estas bankrota kaj sensolvaj ŝuldoj... Ĉi tiu estas rakonto kun misteroj, granda returniĝo, nekutima kurso kaj feliĉa fino, resume, bonega romano, mirinde tradukita.

Uma novela urbana.

José de Alencar  (1829-1877) Escritor, advogado, jornalista e parlamentar,  é um maiores escritores brasileiros . Sua obra é vasta, através dela J. Alencar teve a intenção de mostrar o Brasil com seus costumes populares,assim, frequentemente sua obra fala sobre mitos, lendas, tradições, festas religiosas e costumes do Brasil observados por ele. Ele escreveu romances, peças de teatro, ensaios e uma autobiografia. Seu romance “O Guarani” inspirou o músico Carlos Gomes, que compôs uma ópera com  mesmo nome.

Lindamente traduzida por  Porto Carreito Neto, " A Viuvinha" é o primeiro conto brasileiro traduzido para o Esperanto. Ele mostra a vida na cidade do Rio de Janeiro  no século dezoito, os costumes sociais e a maneira de pensar desta época. No conto o jovem Jorge recebe uma grande herança depois da morte de seu pai. Inicialmente, Jorge teve ajuda de um tutor, senhor Almeida, mas depois de se tornar adulto e terminar os estudos, Jorge se torna independente para cuidar da herança paterna. Durante três anos ele desfrutou toda espécie de luxos e volúpias proporcionado por sua fortuna, até se sentir completamente só. Um dia ele encontra Carolina e se apaixona, mas na véspera de seu casamento ele recebe uma importante notícia, ele está falido e com dívidas insolvíveis...Esta é uma novela com mistérios, uma grande reviravolta, um desenrolar inusitado e um final feliz, em resumo, um ótimo romance.

La Vidvineto.
XI
[...]
Lia kunpromenanto fumis cigaron, enrigardante ĉiujn vitroŝrankon de la vendejoj, kiujn ili preterpasis, kaj admirante tiun konstantan elmontradon de artobjektoj kiu, jam tiutempe, faris la straton Ouvidor la kutima promenejo de la vidamuloj.
Subite li ekkriis kaj forte premis la brakon al sia amiko.
  • Kio estas? - tiun demandis.
  • Nenio pli ĝustatempa! Antaŭ nelonge ni parolis pri ŝi, kaj jen!
  • Kie? ekkris Karlo, ektremante.
  • Ĉu vi ne vidis ŝin enirantan en la magazenon Wallerstein*?
  • Ne, mi vidis neniun.
  • Nu, vi vidos.
Efektive, nigrevestita junulino, akompanata de maljuna sinjorino, estis enirinta la magazenon Wallerstein.
La maljunulino havis nenion rimarkindan, kio ŝin distingus je alia maljunulino; ŝi estis plaĉemiena sinjorino, kiu estis estinta juna kaj beleta, kaj kiu, vivinte sian pasintecon sin ornamante, ne sciis, kion fari el la nuna tempo.
Sed la junulino estis tipo de beleco kaj eleganteco. Ŝia vizaĝotrajtoj havis mirindan purecon.
El ŝia nigraj kaj brilaj okuloj elradiis la animo, tiu virina animo plena de viveco kaj de petola malico. Sur ŝiaj delikataj lipoj ludis anĝela, alloga rideto.”

[...]
*Wallerstein - Granda butiko en la strato Ouvidor (Rio-de-Ĵanejro), kiu delonge vendis virinan modon , ŝuojn, juvelojn ktp.

A Viuvinha.
XI
[...]
“Quanto ao seu companheiro, fumava o seu charuto, olhando para todas as vidraças de lojas por onde passava e apreciando essa exposição constante de objetos de gosto, que já naquele tempo tornava a Rua do Ouvidor o passeio habitual dos curiosos.
De repente soltou uma exclamação, e apertou com força o braço de seu amigo.
- O que é? perguntou este.
- Nada mais a propósito! Ainda há pouco falamos dela, e ei-la!
- Onde? exclamou Carlos estremecendo.
- Não a viste entrar na loja do Wallerstein*?
- Não; não vi ninguém.
- Pois verás.
Com efeito, uma moça vestida de preto, acompanhada por uma senhora já idosa, havia entrado na loja do Wallerstein. A velha nada tinha de notável e que a distinguisse de uma outra qualquer velha; era uma boa senhora que fora jovem e bonita, e que não sabia o que fazer do tempo que outrora levava a enfeitar-se. A moça, porém, era um tipo de beleza e de elegância. As linhas do seu rosto tinham uma pureza admirável. Nos seus olhos negros e brilhantes radiava o espírito, esse espírito da mulher cheio de vivacidade e de malícia Nos seus lábios mimosos brincava um sorriso divino e fascinador.

[...]

*Wallerstein - grande loja na rua do Ouvidor (Rio de Janeiro) que vendia moda feminina calçados joias etc.





domingo, 10 de janeiro de 2016

Fundamenta Krestomatio


Fundamenta Krestomatio



Modelo de esperanta stilo
Kolektaĵo de unuaj verkoj


Verkita de nia majstro Zamenhof je 1903 estis frua kolektaĵo de diversaj modelstilaj verkaĵoj en Esperanto.
Zamenhof mem rekomendis  al ĉiu,kiu volas skribi aŭ paroli en Esperanto legi ĝin. La verko  de 439 paĝoj  enhavas ekzercojn, anekdotojn, rakontojn, artikolojn kaj poeziaĵojn elprenitajn el aliaj verkoj, originalaj aŭ tradukitaj.


En la paĝo 33 troviĝas la fabelo de Andersen nomata “La virineto de maro”, ĉi tiu rakonto estis la bazo de la fama filmo de la  studio  Walt Disney “La eta sireno”.


La fabelo  estas pri  virineto, la 5-a filino de la reĝo de la maro.Kiam ŝi atingis la aĝon de dekkvin jaroj, ŝi ricevis la permeson sin levi el la maro por la unua fojo, sidi sub la lumo de la luno sur la maraj ŝtonegoj, rigardi grandajn ŝipojn kaj  vidis nian mondon.


Modelo de estilo Esperantista
ou
Coleção das primeiras obras


Escrito por nosso mestre Zamenhof em 1903 foi a primeira coleção de diversos modelos de estilo  de literatura em Esperanto.
Zamenhof mesmo recomendou a cada um que queira escrever ou falar em Esperanto lê-la.
A obra de 439 páginas esta plena de exercícios, anedotas, contos, artigos e poesias retirados de outras  obras, originais ou traduzidas.  


Na página 33 encontra-se a fábula de Andersen chamada “A moça do mar” este conto foi a base para o famoso filme dos estúdios Walt Disney “A pequena sereia”.


A fábula conta a história de uma sereia, a 5ª filha do rei do mar. Quando ela atinge a idade de quinze anos,  recebe a permissão de ir a superfície do mar pela primeira vez e sentar-se de baixo da luz da lua sobre os rochedos do mar,contemplar grandes embarcações e ver o nosso mundo.


La virineto de maro


[...]


Nun la virineto de maro vidis, ke la ŝipanoj estas en danĝero, ŝi devis sin mem gardi antaŭ la traboj kaj rompaĵoj de la ŝipo,kiuj estis pelataj super la akvo.Kelkan tempon estis tiel mallumege, ke ŝi nenion povis vidi; sed jen ekfulmis kaj fariĝis denove tiel lume, ke la virineto de maro klare revidis ĉiujn sur la ŝipo.Ĉiu penis sin savi, kiel li povis.La plej multe ŝi observadis la junan reĝidon, kaj ŝi vidis, kiam la ŝipo rompiĝis, ke li falis en la profundan maron.En la unua momento ŝi estis tre ĝoja, ĉar nun li ja venos al ŝi, sed baldaŭ venis al ŝi en la kapon, ke la homoj ja  ne povas vivi en la akvo, kaj tiel li nur malviva venos en la palacon de la reĝo de la maro.Ne, morti li ne devas!
[...]


A pequena sereia
..


[...]


Agora a moça do mar viu ,que os marinheiros estavam em perigo, ela tinha que se proteger das vigas e dos destroços do navio, que estavam sendo arrastados acima da água. Por  Algum tempo ficou tão escuro, que ela nada podia ver, mas eis que relampejou e de novo tornou-se tão claro, que a pequena sereia claramente reviu todos no navio.Cada um empenhava-se em se salvar,como podia.Sobretudo  ela observava o jovem filho do rei, e viu, quando o navio rompeu-se, e o jovem caiu no fundo do mar.No primeiro momento ela estava muito alegre, porque agora ele de fato viria a ela, mas logo veio em sua cabeça, que os homens de fato não podem viver debaixo d’água, e assim ele somente chegaria morto ao palácio do rei do mar. Não, ele não deve morrer!
[...]


Por aĉeti ĉi tiu libro klaku sur tiu ligilo:
Para comprar este livro clique no link abaixo: